Азбука на џезот
Х – Хендерсон Џозеф (24 април 1937 – 30 јуни 2001), американски џез-тенор саксофонист, кој бил меѓу неколкуте важни саксофонисти во периодот на хард бопот, правец кој останал активен на крајот на 20 век. Хендерсон првпат го освои признанието за соло во 1960-тите („The Sidewinder“ на Ли Морган и „Песна за мојот татко“ на Хорас Силвер), а играл во авангардни и џез-рок поставки пред да го постигне својот најголем успех во 90-тите години на минатиот век со свирење на стандардниот репертоар. Хендерсон се одликувал со висока хармонична софистицираност, сложени линии, апстрактни форми и, особено во подоцнежните години, лирика. На кратко присуствувал на Државниот колеџ во Кентаки (сега Универзитет), а потоа додека студирал на Државниот универзитет Вејн, станал активен во живата модерна џез-сцена во Детроит. После две години во армијата, се сместил во Њујорк во 1962 година и работел во комбинациите на Кени Дорам и Хорас Силвер. Хендерсон често снимал и за Blue Note, прилагодувајќи се на експериментите на Ендру Хил во хармонија и форма, лесно како што се адаптирал на блуз-ориентираните парчиња на Морган и Силвер. Од 1963 година снимал свои албуми, вкупно 34, на кои вклучил свои мелодии како „Recordame“ и „Isotope“. Најголемиот успех на Хендерсон започна во 1985 година со неговиот трио албум во живо The State of the Tenor, албумот бил проследен со почести од компакт дисковите на Били Страјхорн и Мајлс Дејвис, албумот Порги и Бес, со ол-стар бенд и пејачи како Чака Кан и Стинг. Овој албум беше најпродаван албум од снимање; Хендерсон освоил четири Греми награди и бил омилен во џез-клубовите, концертите и фестивалите во текот на 90-тите години.
Џ – Џон Колтрејн (23 септември 1926 – 17 јули 1967), американски џез-саксофонист и композитор – икона на џезот од 20 век
Првото снимено соло на Колтрејн може да се слушне на „We Love to Boogie“ на Гилеспи (1951).
Колтрејн се прославил кога се приклучи на квинтетот на Мајлс Дејвис во 1955 година. Злоупотребата на дрога и алкохол во овој период довеле до проблеми, како резултат на што Дејвис го отпушти на почетокот на 1957 година. Подоцна започнал да снима под сопствено име и со секој следен настап демонстрирал ново ниво на техничка дисциплина, како и зголемена хармонична и ритмичка софистицираност. За време на овој период, Колтрејн развил посебен пристап кон импровизација, познат како “sheets of sound”. За оваа специфична импровизација, самиот Колтрејн ќе рече „Почнувам на средина од реченицата и се движам во двете насоки одеднаш“. Овој стил кулминирал во виртуозната изведба на „џиновски чекори“ во 1959. Најплодниот креативен период на Колтрејн траел само 12 години (1955-67), но бидејќи тој имал снимено многу материјали, неговиот музички развој е добро документиран.
Повеќето од раните солистички албуми на Колтрејн се со висок квалитет, особено Blue Train (1957), можеби најдобриот забележан пример за неговиот ран хард боп стил. Снимките од крајот на деценијата, како што се Giant Steps (1959) и My Favorite Things (1960), нудат драматични докази за неговата виртуозност во развој. Речиси сите од многуте албуми што Колтрејн ги снимил за време на раните 1960-ти рангирани како класици; A Love Supreme (1964), длабоко личен албум што ја рефлектира неговата религиозна определба, се смета за особено префинето дело. Неговите последни обиди за авангарда и слободен џез се претставени со Ascension и Meditations (двата во 1965 година), како и неколку албуми објавени постхумно.